Onkruid of niet?

Zevenblad

Laatst kwam ik in een tuin waar eerder niemand over het gras mocht lopen.  Als een golfbaan werd het gazon gekoesterd. De tuineigenaar is inmiddels soepeler geworden en er stonden nu zelfs madeliefjes in het gras te bloeien. Ook kom ik in tuinen waar de bewoners ratelaars op het gras loslaten om het te bedwingen. Ratelaar (Rhinanthus) is een halfparasiet die groeit op de wortels van gras. Het gras zal daardoor minder goed groeien. Kruiden en wilde orchideeën krijgen een kans en bloeien ertussen. 

Dit verhaal ging alleen nog maar over gras en over onkruid in het gras. Wat voor de een onkruid is, is voor de ander een waardevolle plant en wordt gekoesterd. Het is daarom altijd lastig om advies te geven over de bestrijding van onkruid. Makkelijker is het om te praten over gewenste en ongewenste planten, want ook prachtige gewenste planten kunnen op een bepaald moment te veel worden. Of op ongewenste plekken tevoorschijn komen. Die moeten dan weg.

Wat is het plan?

Heb je een plan op papier met aangegeven zones voor de planten, dan is het heel handig om te lezen wat er mag staan. De ingewaaide zaailingen en kruipers uit andere zones kun je verwijderen.

Zo werkt het dus op papier, maar hoe doe je dat in de praktijk? Je kunt af en toe iets laten wandelen in de tuin. Sommige planten hebben de nare gewoonte om niet te groeien waar ze zijn geplant, maar ze komen wel ergens anders tevoorschijn. Zo is er een varen bij mij aan de wandel gegaan en ik ben erg blij met de plek waar die nu staat. Die mag daar blijven. Ook zijn zaailingen van akelei een vrolijke toevoeging in een aantal borders, dus die mogen ook blijven. Er is echter een geranium die te enthousiast uitzaait. Deze heb ik een paar jaar laten gaan en nu zit mijn hele tuin ermee vol. Andere planten hebben het er moeilijk mee. Deze gaat er dus uit. Tuinieren saai? Welnee, we bewegen ons soms op het randje van keuzestress.

Over het algemeen kun je de meeste planten die je tuin inwaaien, of gebracht worden door vogels, eenvoudig optrekken. Zodra je de wortels eruit hebt getrokken zullen ze daar niet meer terugkeren. Er zijn echter een aantal lastige planten die met lange wortelstokken in de grond zitten en die je daardoor niet kwijt raakt. Telkens als je er een paar eruit hebt gehaald, groeien er nieuwe planten uit de achtergebleven wortelresten. Zo zie je op de foto een prachtige combinatie met bloeiend zevenblad. Heb jij dat ook in de tuin?

Zevenblad

Het is echt geen pretje als je zevenblad (Aegopodium podagraria) in de tuin hebt. Het woekert maar door en er is bijna geen grip op te krijgen. Wat kun je doen?

Je begint met de grond zo schoon mogelijk te maken. Dus kies een hoek die je aan gaat pakken en haal alle planten eruit. Verwijder uit de grond en de planten de witte wortels van het zevenblad. Doe dit tot ongeveer veertig centimeter diep.

Het lukt bijna niet om de grond in één keer helemaal schoon te krijgen. Je kunt op de plekken waar het zevenblad weg is gehaald Geranium macrorrhizum neerzetten. Deze bedekt de bodem zo goed, dat het zevenblad geen kans krijgt. De plant krijgt geen licht en gaat niet groeien.

Bovendien blijf je telkens waar het zevenblad boven de grond komt de uitlopers wegknippen. Je put zo de wortels uit en tenslotte verdwijnt het. Het zevenblad dat je wegknipt, kun je bereiden en eten als spinazie. Lekker en gezond.

Heermoes

Heermoes (Equisetum arvense) is ook zo’n taaie terugkomer. Niets helpt tegen deze woekeraar, want hij wortelt veel dieper dan andere planten. Deze plant groeit op plekken waar een tekort is aan mineralen in de grond. Hij haalt deze zelf met zijn lange wortels omhoog. Zodra er een goed evenwicht is gaat de heermoes vanzelf weg, omdat hij niet in een mineraalrijke omgeving kan functioneren.

Daar ligt ook de oplossing van jouw probleem. Je kunt heermoes afknippen en op de grond laten liggen en extra mineraalrijk lavameel toevoegen. Na een paar jaar zal het heermoes verdwijnen. Dit is echt een oplossing voor de lange adem.

Heb jij ook een probleem? Stuur mij een bericht en ik zoek met je naar een oplossing.

Buxus met rupsen

Buxus

Buxus is een populaire plant in onze tuinen. Het is een groenblijver die rustig groeit, goed is te snoeien en ook op plaatsen met schaduw kan worden toegepast. Het is bovendien een inheemse plant en heeft het hier naar zijn zin.

Schimmel

Een paar jaar geleden kwam de schimmelziekte Calonectria pseudonaviculata in beeld. Een moeilijk te bestrijden schimmelziekte. Tuinen werden overhoop gehaald en op diverse plekken werd de Buxus vervangen door Ilex crenata. Een plant die op Buxus lijkt. Gelukkig heeft niet iedereen last van de schimmel, in veel tuinen houden de buxusplanten nog stand. Met een goede verzorging blijken de planten sterk genoeg, of zijn in staat te herstellen. Heb je wel last, controleer welke schimmelaandoening je hebt. Maak vervolgens gebruik van de juiste schimmeldodende middelen. Zorg preventief voor goede afwatering en een luchtige omgeving.

Buxusmot

En toen kwam de buxusmot, een exoot die een paar jaar geleden is aangekomen in Europa en zich nu als een vlek verspreid. Hij is inmiddels ook volop aanwezig in Nederland. De mot heeft een voorkeur voor Buxus sempervirens. Andere buxussoorten worden minder snel aangetast.

De rups kan bestreden worden met gewasbeschermingsmiddelen (insecticiden). Helaas heeft dit tot gevolg dat er inmiddels ook een grote sterfte is onder andere insecten en kleine tuinvogels, die hun jongen voeden met rupsen. Er zijn nu onderzoeken gestart om deze sterfte te linken aan de opkomst van de buxusmot, de berichtgeving erover en het gebruik van bestrijdingsmiddelen in onze tuinen. Paniek is echt niet nodig en je hoeft ook niet direct de gifspuit te zoeken.

Maak het de vlinders moeilijk. Je kunt de planten verstuiven met lavameel, de vlinders hebben een hekel aan het laagje op de struik en zoeken een andere plek voor hun eieren.

Je kunt natuurlijk vogels de rupsen laten eten, of zelf de rupsen weghalen. Als je een beperkte hoeveelheid Buxus hebt is dat goed te doen. Begin hier in april mee. Controleer de struiken en haal de rupsen weg. Herhaal dit door de zomer heen. De motten leggen meerdere keren per jaar eieren.

Je maakt het jezelf makkelijker als je vooraf een mottenbal in de Buxus hangt (kamferblokje). De rupsen hebben hier een hekel aan en zullen gaan lopen. Ook jaag je daarmee de motten weg.

Informatie 

In België wordt er al langer onderzoek gedaan en meer informatie vind je op www.SOSbuxusmot.be. Ook de website www.buxuscare.com geeft informatie over de verzorging van Buxus. Ook de vlinderstichting heeft een kennispagina met tips.